Gebruikerstest bij aanbesteding

In een vonnis van 11 maart 2015 sprak de Voorzieningenrechter van de Rechtbank Oost-Brabant zich kritisch uit over het betrekken van eigen personeel door de aanbesteder bij een gebruikerstest die meewoog bij het bepalen van de ‘economisch meest voordelige inschrijving’. Er zou volgens de voorzieningenrechter twijfel kunnen rijzen over de objectiviteit van de beoordeling.

In een eerdere blog heb ik een kritische kanttekening bij dit vonnis geplaatst. In deze zaak is nu door het Hof Den Bosch uitspraak gedaan in hoger beroep.

Voldoende maatregelen ter waarborging van objectiviteit

Ter opfrissing van het geheugen. De zaak ging over een Europese aanbesteding van een opdracht tot het leveren van voertuigen voor het inzamelen van afval. Het gunningscriterium was EMVI. Als onderdeel van de beoordeling van de aanbiedingen op kwaliteit werd een gebruikerstest gehouden. Daarbij werden de aangeboden voertuigen getest door de eigen chauffeurs en andere medewerkers van de aanbesteder. Het Hof Den Bosch spreekt zich niet uit over de rechtmatigheid van de gebruikerstest met eigen personeel als zodanig. Hierover was tijdens de aanbestedingsprocedure namelijk niet geklaagd en dit lijkt in de rechtszaak ook niet aan orde te zijn gesteld. De centrale vraag is daarom of de uitvoering van de gebruikerstest correct is verlopen. Heeft de aanbesteder voldoende maatregelen getroffen om ervoor te zorgen dat de beoordeling door het eigen personeel objectief zou verlopen?

Het Hof Den Bosch beantwoordt deze vraag bevestigend. Het hof baseert zijn oordeel op het feit dat de leden van het beoordelingsteam zijn geïnstrueerd de verschillende onderdelen van de voertuigen op een aantal concrete aspecten (gebruiksgemak, veiligheid, bereikbaarheid, etc.) te beoordelen.

Tips voor de praktijk

Dat de aangeboden producten op (vooraf bekendgemaakte) concrete aspecten moeten worden beoordeeld spreekt zich. Dit geldt trouwens ook wanneer de beoordeling wordt overgelaten aan een onafhankelijke deskundige. Anders zijn gunningscriteria in strijd met het transparantiebeginsel. Vanzelfsprekend moeten de beoordelingscriteria bekend zijn bij de beoordelaars. Om de objectiviteit van een gebruikerstest (met of zonder) eigen personeel te waarborgen valt daarnaast te denken aan het anonimiseren van de te beoordelen producten en het zorgen voor een voldoende aantal beoordelaars.