Herstel gebrek inschrijving en proportionaliteit, deel 2

Eerder dit jaar verscheen een belangwekkende uitspraak van het Hof Den Haag, waarin de rol van het proportionaliteitsbeginsel aan de orde kwam bij de beoordeling van de toelaatbaarheid van het herstel van een gebrek in een inschrijving.

Het hof oordeelde - kort samengevat - dat het proportionaliteitsbeginsel kan meebrengen, dat herstel van een gebrek in een inschrijving is toegestaan, zelfs wanneer in de aanbestedingsstukken is bepaald dat in voorkomend geval uitsluiting van deelname aan de aanbestedingsprocedure volgt. Inschrijvers die vanwege een gebrek in hun inschrijving van deelname aan een aanbesteding worden uitgesloten, doen regelmatig een beroep op deze uitspraak. Deze laatste strohalm kan niet altijd redding bieden. Een recente uitspraak van de Voorzieningenrechter van de Rechtbank Amsterdam bevestigt dit.

Wijziging van prijzenblad leidt tot uitsluiting

Waar ging de zaak over? De aanbesteder had een Europese openbare aanbestedingsprocedure uitgeschreven voor schoonmaakwerkzaamheden. Inschrijvers moesten opgave doen van verschillende tarieven in euro’s, in maximaal twee decimalen. De aanbesteder had daarvoor in de vorm van een Excel bestand een prijzenblad ter beschikking gesteld dat op basis van de ingevulde tarieven de totale kosten per onderdeel, locatie en perceel per jaar uitrekende.

In het aanbestedingsdocument was de volgende instructie opgenomen voor het invullen van het prijzenblad:

"In deze Excel Bijlage G (prijzenblad) mogen geen toevoegingen of wijzigingen worden aangebracht, op straffe van uitsluiting.”

Een van de inschrijvers had voor de opgave van zijn tarieven een eigen Excel bestand gekopieerd en geplakt in het door de aanbesteder ter beschikking gestelde prijzenblad. In dit Excel bestand werden twee decimalen getoond, maar de werkelijke tarieven bestonden uit getallen met meer dan twee cijfers achter de komma. Het prijzenblad van de aanbesteder had op basis van de werkelijke tarieven (met meer dan twee decimalen) de totale kosten berekend. Bij een controleberekening door de aanbesteder bleken vervolgens prijsverschillen. De inschrijver werd daarom van deelname aan de aanbesteding uitgesloten. Die liet het er niet bij zitten en vocht zijn uitsluiting aan in een kort geding.

De voorzieningenrechter overweegt dat de inschrijver in strijd heeft gehandeld met de invulinstructie. Aannemelijk was namelijk dat de eigenschappen van het door de inschrijver gekopieerde Excel bestand in het prijzenblad van de aanbesteder terecht waren gekomen. Dit kwam neer op een wijziging van het prijzenblad van de aanbesteder, waarop in het aanbestedingsdocument de sanctie van uitsluiting was gesteld.

Fout aan inschrijver zelf te wijten, uitsluiting niet disproportioneel

Vervolgens komen het beroep van de inschrijver op het proportionaliteitsbeginsel en de uitspraak van het Hof Den Haag aan bod. Volgens de inschrijver stond uitsluiting niet in verhouding stond tot de gemaakte fout, omdat de vermeende wijziging van het prijzenblad geringe gevolgen had voor de uiteindelijke totaalprijs. Het ging slechts om bedragen van € 0,05 en € 0,07.

De voorzieningenrechter vindt uitsluiting niet disproportioneel, hoe gering de gevolgen van de wijziging ook mogen zijn. Volgens de voorzieningenrechter moet de inschrijver de fout volledig bij zichzelf zoeken en valt de aanbesteder daarvan geen verwijt te maken. Het had de inschrijver gelet op de invulinstructie duidelijk moeten zijn, dat onregelmatigheden in het prijzenblad streng zouden worden gesanctioneerd. De aanbesteder hoeft de inschrijving dan ook niet alsnog in de beoordeling te betrekken of de inschrijver gelegenheid te bieden het gebrek in zijn inschrijving te herstellen.

Tip

De boodschap uit deze uitspraak is helder: ga bij het opstellen van een inschrijving niet kopiëren en plakken.

Lees in deze weblog meer over de uitspraak van het Hof Den Haag.

Arthur van Heeswijck is zelfstandig advocaat en gespecialiseerd in aanbestedingsrecht en bouwrecht. Door te adviseren en procederen helpt hij overheden, bedrijven en particulieren problemen bij aanbestedingen en bouwprojecten te voorkomen en zo nodig op te lossen. Daarnaast is Arthur van Heeswijck als docent verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen en publiceert hij in vakbladen en tijdschriften. Ga voor meer informatie naar www.vhadvocaat.nl.