Komt pech bij proof of concept voor risico van inschrijver?

Vaak hoeven ondernemers voor definitieve gunning nog niet aan te tonen dat zij daadwerkelijk in staat zijn de opdracht conform de gestelde eisen uit te voeren. Maar de aanbesteder die het zekere voor het onzekere wil nemen, kan de voorlopige winnaar aan een ‘proeve van bekwaamheid’ (ook wel bekend als proof of concept) onderwerpen.

Stel dat er net op het moment van de proef iets misgaat. Komt dit dan voor risico van de inschrijver? De voorzieningenrechter van de Rechtbank Den Haag beantwoordde deze vraag in een recente zaak bevestigend.

Proef maaiwerkzaamheden

De zaak ging over een aanbesteding van maaiwerkzaamheden op vochtige graslanden. De aanbesteder had in de aanbestedingsstukken een proeve van bekwaamheid aangekondigd. De inschrijver die als winnaar uit de bus was gekomen, moest voor definitieve gunning maaiwerkzaamheden uitvoeren op een vooraf bepaald parcours. De aanbesteder zou onder meer toetsen of bij de maaiwerkzaamheden geen schade werd aangericht aan het grasland. In de aanbestedingsstukken was aangegeven dat de inschrijver zou worden uitgesloten, wanneer hij niet aan alle eisen voldeed.

De proef verliep bepaald niet vlekkeloos. Al kort na aanvang gingen de messen van de maaimachine de grond in en begon de motor van de machine olie te spuiten. Bij het optillen van de messen werden vervolgens plaggen grond meegenomen. Ook de grond onder de maaimachine bleek beschadigd. De proef werd afgebroken. De aanbesteder concludeerde – weinig verassend – dat de proef niet was geslaagd en sloot de inschrijver van deelname aan de aanbestedingsprocedure uit.

Overmacht?

De inschrijver was het daar niet mee eens. Hij beriep zich op overmacht. De machine zou als gevolg van een defect (een kapotte oliekeerring) onbestuurbaar zijn geworden. Dat kan de beste overkomen. Hij vond dat de aanbesteder hem in de gelegenheid moest stellen de proef af te ronden.

Volgens de voorzieningenrechter kan de oorzaak van de mislukking van de proef in het midden blijven. Vaststaat dat bij de proef schade is aangericht aan het grasland. Dit was volgens de vooraf vastgestelde criteria voor de proeve van bekwaamheid niet toegestaan. Volgens de voorzieningenrechter kon de aanbesteder in redelijkheid oordelen, dat de proef niet was geslaagd en mocht hij de betrokken inschrijver uitsluiten.

Tip voor ondernemers

Neem een proeve van bekwaamheid of proof of concept niet te licht op. Het niet voldoen aan de gestelde eisen kan tot uitsluiting leiden. Wees goed voorbereid en laat zo weinig mogelijk aan het toeval over!